Valla, Lorenzo

Antidotum in Facium

conspici velle.' Idem De oratore: '

Non enim alia sermonis, alia
contentionis verba; neque ex alio genere ad usum quotidianum,
alio ad scenam pompamque sumuntur' et in Oratore: '

Sed hec
pompe ac palestre, nunc in aciem verumque certamen descenda-
mus' et in Tusculanarum questionum libro quarto: '

Illa quidem
e rhetorum pompa: ardores animorum cotesque virtutum' et
De officiis: '

Ne pomparum ferculis similes esse videamur.'
Sunt autem fercula pomparum simulacra victoriarum que
in triunpho gestabantur, quod indicat Lucanus, cum inquit de
triunphali pompa:

Quam seriem rerum longa precedere pompa
quas potuit belli facies!
et cetera. Neque vero in letis modo pompa est, verum etiam in
tristibus, ut idem Cicero Pro Mil[i]one: '

Tu spoliatum imagini-
bus, exequiis, pompa, laudatione, infelicissimis lignis, semiustu-
latum nocturnis canibus dilaniandum reliquisti.' Quintilianus:
'

Quid sibi velit ille funebrium longus ordo pomparum?' Livius:
'

Consulares vero fasces et pretextam curulem nihil aliud quam
pompam funeris putent; claris insignibus velut infulis velatos
ad mortem destinari.' Hec de 'pompa'. Nunc de 'cerimonia',
illud tamen prefatus, cur ab religione sentias abesse in tempio
per pontificem regis consecrationem atque unctionem more
sacerdotum: an consecratio ad sacra non pertinet? Accipe nunc
exempla quibus citra sacrorum respectum probabo tibi usurpa-
tum hoc a veteribus fuisse vocabulum. Livius: '

Pacem habeat
sibi, legiones captas victori restituat; hoc fide, hoc federibus,
hoc fecialibus cerimoniis dignum erat'; iterum: '

Consules pro-
fecti ad Pontium in colloquium, cum de federe victor agitaret,
negarunt iniussu populi fedus fieri posse, nec sine fecialibus
cerimoniaque alia solemni.' Cesar: '

Et quoniam in presentia
obsidibus inter se cavere non possent, ne res efferatur, aut

pagina successiva »

p. 162